Creatieve therapie en noodhulp

Artolution + Medair

De afgelopen jaren is Medair steeds meer psychologische en psychosociale hulp gaan bieden. In september 2023 hebben we een overeenkomst getekend met de Amerikaanse organisatie 'Artolution', die gespecialiseerd is in creatieve therapie. Medair en Artolution hebben veel overeenkomsten als het gaat om visie en waarden. Medair ziet in deze samenwerking een mooie kans om het hulpaanbod voor gedragsverandering uit te breiden met creatieve kunstprogramma's. Kunst heeft impact! Dat willen we graag laten zien in een serie verhalen over de kracht van kunst in noodhulpverlening.  

Het eerste programma waarbij we de kracht van kunst samen met Artolution inzetten, was in Libanon. Dit programma rondden we begin 2024 af. Vanwege het grote succes introduceerden we de methode in november 2023 bij onze teams in Zuid-Soedan, Kenia, Jordanië, Polen en Oekraïne.

‍

Artolution methode

Hoe werkt de methode van Artolution? Eerst wordt een team gevormd en getraind van lokale kunstdocenten en –begeleiders. Dit team gaat aan de slag met groepen, vooral jongeren, die zijn getroffen door rampen en conflicten. De groepen gaan met kunstprojecten aan de slag, bijvoorbeeld het schilderen van muurschilderingen, het bouwen van sculpturen, het voorbereiden en geven van muziekoptredens. Een heel scala aan kunstzinnige projecten is mogelijk. Deze programma's bieden de deelnemende jongeren creatieve platforms om hun eigen verhaal te vertellen, positieve relaties op te bouwen. Zelfexpressie en samen kunst maken werkt ook helend voor getraumatiseerde mensen. De ervaring leert dat deze creatieve projecten heel goed uitwerken op de mentale gezondheid, veerkracht en hoop van de bevolking . Het is zingevend, motiverend, bevordert samenwerken en vreedzaam samenleven.  

• Pijler 1- Psychologische gezondheid: Door samenwerken en workshops die zich richten op het opbouwen van relaties, vergroot het programma van Artolution de mentale gezondheid en het welzijn van de deelnemers.  De activiteiten zijn gericht op het versterken van het gevoel van eigenwaarde, zelfvertrouwen, positieve relaties binnen een gemeenschap, het bieden van een veilige creatieve ruimte om moeilijke kwesties te bespreken, bewustzijn van mentale gezondheid en een herwaardering van iemands identiteit en zelfbeeld.  

• Pijler 2- Sociale integratie: De programma's bevorderen samenwerking tussen groepen waar spanningen bestaan tussen etniciteiten, religies, nationaliteiten of andere sociale groepen. Daarnaast krijgen gemarginaliseerde groepen door middel van kunst een platform om hun eigen verhaal vorm te geven en te laten zien welke toekomst ze willen opbouwen door middel.  

• Pijler 3 - Levensonderhoud: Artolution traint, certificeert en biedt betaald werk aan lesgevende kunstenaars uit kwetsbare bevolinksgroepen. Daarnaast krijgen ook de deelnemers aan de projecten de mogelijkheid om hun artistieke vaardigheden te ontwikkelen. Deelnemers kunnen zelf ook mentor worden binnen het programma. Zo krijgen verschillende mensen binnen dit programma een manier om in het levensonderhoud te voorzien en voor hun gezinnen te zorgen.  

• Pijler 4- Bewustwording: Tijdens de sessies komen kwesties en problemen aan de orde die voor de bevolking belangrijk en moeilijk zijn. De kunst die hierover wordt gemaakt wordt gezien door de andere bewoners. Zo worden de deelnemers ook boodschappers en pleitbezorgers voor andere mensen om aan de slag te gaan met die kwesties. Het kan bijvoorbeeld gaan over medische problemen, het herkennen en voorkomen van huiselijk geweld, gezonde voeding of mensenrechten.

Sluit aan bij Medair's psychosociale hulpprogramma's

Kunst stelt kinderen, jongeren en bevolkingsgroepen in staat om op hun eigen manier in gesprek te raken over problemen en oplossingen. Zij uiten zich op hun eigen manier, en op een manier die blijvend is. Dit sluit aan bij de manier waarop Medair werkt om onderling contact en gemeenschapszin te bevorderen en zo te werken aan sterke structuren en meer veerkracht. Dat is essentieel voor herstel en stabiliteit op de lange termijn.  

Met kunst en kuntsuitingen wordt de openbare ruimte als het ware weer teruggewonnen. Geen puinhopen meer maar eigen kunst. Dat geeft zelfvertrouwen, hoop, genezing en groei.  

Het gebruik van creativiteit en kunst om bruggen te slaan en veilige ruimtes te creëren waar moeilijke onderwerpen besproken kunnen worden, past helemaal bij de inspanningen van Medair bij het werken aan mentale en psychosociale zorg. De aanpak van Medair zorgt er met groepssessies en –gesprekken voor dat mensen zich kunnen uiten en steun kunnen vinden in een veilige omgeving.  

‍

‍

Bijdragen aan een gezondere en meer respectvolle samenleving

Als mensen samenwerken aan een kunstproject, zie je meteen hoe waardevol dat is in wat ze samen maken. Dit is ook belangrijk in de samenleving om sociale veranderingen te bevorderen. De deelnemers aan kunstprojecten kunnen een voorbeeld zijn voor deze veranderingen. Je ziet bij jongeren vaak dat hun gedrag verandert: ze beginnen nieuwsgierig en raken steeds meer enthousiast betrokken. Door samen iets positiefs te creëren, leren ze niet alleen nieuwe dingen, maar worden ze ook ambassadeurs voor hun eigen omgeving. Zo dragen ze bij aan een gezondere en meer respectvolle samenleving.

Het versterken van de onderlinge band door plezier, spel en betrokkenheid helpt om moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken. Verhalen en beelden worden gebruikt om mensen dichter bij elkaar te brengen, vooral door verschillende groepen samen te laten werken. Dit laat zien hoe belangrijk kunst en creativiteit zijn bij het verbinden van mensen met verschillende achtergronden. Samenwerken aan openbare kunstprojecten geeft de gezinnen een kans om trots te zijn, waardering te geven en waardering te ontvangen.

Voor deze inhoud is gebruik gemaakt van bronnen verzameld door Medair-medewerkers in het veld en op het hoofdkantoor. De standpunten die hier naar voren worden gebracht zijn uitsluitend die van Medair en dienen op geen enkele wijze te worden opgevat als de officiële mening van enige andere organisatie.

‍